Dünden Bugüne Şarkın Hüzünlü Şehri Kudüs-ü Şerif

Mukaddime, 2018

Öz: Kudüs, tarihi MÖ.3000'li yıllara kadar giden bir kenttir. Bugün dünyanın en önemli odak noktalarından biri hâline gelmiştir. Kudüs, bir taraftan farklı din ve ırkların merkezi konumundayken öte taraftan da birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Şüphesiz Kudüs'le ilgili birçok eser yazılmıştır. Bu eserlerden biri XIV-XV. asırlarda yaşamış olan Ahmed Fakîh'in Kitâbu Evsâfı Mesâcidi'ş-Şerîfe adlı eseridir. Bir başkası da XVII. asırda yaşamış Nâbî'nin Tuhfetü'l-Harameyn adlı eseridir. Ahmed Fakîh'in eseri manzum bir eserdir. Tuhfetü'l-Harameyn ise manzum-mensur karışık olarak yazılmıştır. Bu eserlere göre müellifler, İslâm dünyası için önemli olan üç kenti ziyaret etmiştir. Bunlar Mekke, Medine ve Kudüs'tür. Bu şehirlerden başka Halep, Şam, Remle, Kahire gibi önemli şehirler de bu yolculukta ziyaret edilmiştir. Bu eserlerde ziyaret edilen kentlerin mimarî yapılarına ağırlık verilmiştir. Bunun yanında şehirlerin dikkat çeken başka yönleri de izah edilmiştir. Bu çalışmada bahsedilen eserlerde özellikle Kudüs şehri ile ilgili anlatılar esas alınmıştır. Ahmed Fakîh, Kudüs'te iki ay kalmıştır. Nâbî ise hac yolculuğu esnasında Kudüs'ü ziyaret etmiş, orada toplam üç gün kalmıştır. Çalışmada müelliflerin Kudüs'le ilgili gözlemleri ve tespitlerine yer verilmiştir. Müellifler bu şehri anlatırken hangi pencereden bakmaktadır? Şehri tasvir ederken nelere yer vermekte, hangi edebî ifadeleri kullanmışlardır? Tasvirler yaparken hangi edebî sanatları kullanmayı tercih etmişlerdir? Neticede görülmüştür ki, her iki şâirin ya da nâsirin de anlattığı Kudüs, Aksâ Harem-i Şerîf'ini merkeze alan bir Kudüs'tür. Bu eski şehir, bugün âdeta Mescid-i Aksâ ile özdeşleşmiştir. Bunun yanında şehrin surları ve Aksâ'nın doğu tarafında yer alan Zeytin Dağı, Kudüs'e ayrı bir değer katmaktadır. Bu çalışmada belge tarama, örnekleme, karşılaştırma yöntemleri kullanılmıştır. Bu metotlarla Kitâbu Evsâfı Mesâcidi'ş-Şerîfe ve Tuhfetü'l-Harameyn adlı eserlerdeki örneklerde Kudüs'ün tasviri ile ilgili hususlar tespit edilmiştir. Kitâbu Evsâfı Mesâcidi'ş-Şerîfe, oldukça sade bir üslupla yazılmıştır. Bu eserde ayrıca edebî sanatlara pek de yer verilmemiştir.

11 Şehir Kudüs Tarih ve coğrafya kaynakları Kudüs'ü, suriçi ve surdışı olmak üzere ikiye taksim eder. Yahudiliğin, Hristiyanlığın ve İslam'ın kutsallarının yer aldığı suriçi eski Kudüs, dört tepe üzerinde kurulmuş olup bu tepelerin deniz seviyesinden yüksekliği 720 ila 830 metredir. Suriçi Kudüs'ün rakımı Akdeniz'den yaklaşık 800 metre, Ölüdeniz'den ise yaklaşık 1150 metredir. 4 Suriçi ve surun dışarısındaki Kudüs, tepelerin ve dağların üzerindedir, bunları birbirinden vadiler ayırmaktadır.

Bayt al-Maqdis is a place considered sacred for Muslims. In this context, especially within al-Aqsa Mosque, two important religious structures are of great interest, namely al-Aqsa Jami and the Dome of the Rock. Both these buildings were built in the Umayyad period, and were later meticulously protected by the Abbasids, Fatimids, Ayyubids, Mamluks and Ottomans. This article discusses a report sent from Palestine to Turkey in 1923 regarding al-Aqsa Jami and the Dome of the Rock. This report deals with the historical development of both al-Aqsa Jami and the Dome of the Rock, and its restoration as well as the additions of the various Muslim states. Furthermore, the paper deals with the technical delegation established for the repair of these structures. This delegation invites all Muslims to assist and contribute to the financing of the restoration of these structures, which have an important place for Muslims. This delegation, which included the famous Turkish architect Kemalettin Bey, completed the restoration of the al-Aqsa Jami and the Dome of the Rock.

Davamız Kudüs , 2020

Editörden… El Kuddüs olan Rabbimize hamd Fahr-ı alem efendimize salat ile.. Deneme sayımıza gösterdiğiniz yoğun teveccühten aldığımız güç ve cesaret ile birinci sayımızı arz ediyoruz. Uzun ara ile çıkıyor olmanın en talihsiz tarafı, bir sayı çıktığı anda sizin için çok önemli bir olayın vuku bulması. Nuri Pakdil üstadın dar-ı bekaya irtihali tam dergimizin çıktığı günlere denk geldi ve biz “en delikanlı Kudüs muhafızına “ yazılarımızda yeteri kadar yer veremedik. İnşaallah bu açığı kapatırız. “Kudüs’ü kol saati gibi taşımak” Ancak bir ustadan çıkacak ufuk tarifi, talimat Uyandığınızda ilk ona bakarsanız, Belki abdest alırken ayrılırsınız birkaç dakika En önemli işlerde size yol veren ya da dur gitme diyen talimatlar saate bakarak, ondan ilham ile alınır. İşiniz yoksa da arada bir bakarsınız saatinize ya babanızdan yadigâr, ya da bir sevdiğinizin hediyesidir. Eskiyince bıkılan, değiştirilen eşyalara inat saat eskidikçe daha fazla benliğinize yer eder. Maddiyatçı zihniyet bile eskisine daha çok paha biçer...

2018

Jerusalem, where the first qibla of Islam Al-Aqsa Mosque is located and where Prophet Mohammad’s ascension took place, is one of the holy sites for Muslims. Being a holy site also for other Abrahamic religions, Jerusalem’s control was taken over from the Ottomans by the English in 1917, and it fell into the hands of Israel in 1967. Palestine, turning into an area of conflict which could not be shared after that date, has become just like an “exam paper in front of all believers” in CahitZarifoglu’s words. When various works written by modern poets and authors of Turkish and Arabic literatures on loss of Jerusalem are considered, it is seen that mourning, hope and resistance are central themes in the works of Turkish poets such as Cahit Zarifoglu, Sezai Karakoc, Nuri Pakdil, Mehmet Akif Inan and Arif Ay, and Arabic poets like Nizar Qabbani, Mahmud Dervis and Adonis. Thus, poetry becomes a big power that would mobilize masses in the hands of poets. In his poem Alinyazisi Saati/Kudus(“...

Mukaddime, 2018

Abstract: Quds is a historical city which dates back to 3000 B.C. It has become one of the most important focal points of the world nowadays. It has not only been the centre for various religions and races but also cradled many civilisations. Undoubtedly there have been written up many works about Quds. One of these works is Kitabu Avsafı Masajid al-Sharifa, written by Ahmad Faqih, a poet who lived in the 14th-15th centuries. Another one is Tuhfat alHaramain by the poet Nabi who lived in the 17th century. While Ahmad Faqih's work has been written in verse, Nabi's Tuhfat al-Haramain has been written both in verse and prose. According to these works, the poets visited three cities which are significant for the Islamic world. These cities are Mecca, Medina and Quds. Other than these cities, the poets have also visited some other cities like Aleppo, Damascus, Remle and Cairo during their journey. In these works, they give some information about these cities in many respects, namely, from architectural features to their lifestyle. The narratives, especially the ones regarding the city of Quds have been based on in the works referred to in this study. Ahmad Faqih stayed in Quds for nearly two months. Nabi, however, visited Quds during pilgrimage journey and stayed there for only three days. We gave coverage to the observations and determinations of the poets about Quds in our study. What were their perspectives like, which places did they mention and which literary expressions did the poets use while describing this city? Which literary arts have been used and preferred by the poets when making descriptions. Consequently, the Quds explained by each of the poets or writers is the one that centres Haram-i Sharif of Aqsa as is seen. Today, this ancient city is almost identified with the Masjid al-Aqsa. Also, the city walls and Zeytun (Olive) Mountain, located in the east of the Aqsa, make the Quds even puts more value to its sanctity. In this study, we used the methods document scanning, sampling, and comparison. By using these methods, we detected the aspects about the description of the Quds exemplified in the works. Kitabu Avsafı Masajid al-Sharifa and Tuhfat al-Haramain. Kitabu Evsafı Masajid al-Sharifa has been written in a quite simple style. Literary arts are not much covered separately in this work. In his work Tuhfat al-Haramain, however, Nabi prefers a heavy, fancy, and artful style. The writer describes the Quds with a distinctive style, and thus, uses compounded expressions consisting of the words of Arabic and Farsi origin. Ahmad Faqih is a poet who writes impulsively. Yet, Nabi approaches the city with a complete dignity, decency, and respect. This shows that the poet Nabi is literally a sincere and faithful believer of the Quds. Besides, the works of the two authors present the Quds as a typical Islamic city in that period. Keywords: Quds, Ahmad Faqih, Nabi, hadj, description, Turkish literature.

MUKADDİME, 2018

Öz: Kudüs, tarihi MÖ.3000'li yıllara kadar giden bir kenttir. Bugün dünyanın en önemli odak noktalarından biri hâline gelmiştir. Kudüs, bir taraftan farklı din ve ırkların merkezi konumundayken öte taraftan da birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Şüphesiz Kudüs'le ilgili birçok eser yazılmıştır. Bu eserlerden biri XIV-XV. asırlarda yaşamış olan Ahmed Fakîh'in Kitâbu Evsâfı Mesâcidi'ş-Şerîfe adlı eseridir. Bir başkası da XVII. asırda yaşamış Nâbî'nin Tuhfetü'l-Harameyn adlı eseridir. Ahmed Fakîh'in eseri manzum bir eserdir. Tuhfetü'l-Harameyn ise manzum-mensur karışık olarak yazılmıştır. Bu eserlere göre müellifler, İslâm dünyası için önemli olan üç kenti ziyaret etmiştir. Bunlar Mekke, Medine ve Kudüs'tür. Bu şehirlerden başka Halep, Şam, Remle, Kahire gibi önemli şehirler de bu yolculukta ziyaret edilmiştir. Bu eserlerde ziyaret edilen kentlerin mimarî yapılarına ağırlık verilmiştir. Bunun yanında şehirlerin dikkat çeken başka yönleri de izah edilmiştir. Bu çalışmada bahsedilen eserlerde özellikle Kudüs şehri ile ilgili anlatılar esas alınmıştır. Ahmed Fakîh, Kudüs'te iki ay kalmıştır. Nâbî ise hac yolculuğu esnasında Kudüs'ü ziyaret etmiş, orada toplam üç gün kalmıştır. Çalışmada müelliflerin Kudüs'le ilgili gözlemleri ve tespitlerine yer verilmiştir. Müellifler bu şehri anlatırken hangi pencereden bakmaktadır? Şehri tasvir ederken nelere yer vermekte, hangi edebî ifadeleri kullanmışlardır? Tasvirler yaparken hangi edebî sanatları kullanmayı tercih etmişlerdir? Neticede görülmüştür ki, her iki şâirin ya da nâsirin de anlattığı Kudüs, Aksâ Harem-i Şerîf'ini merkeze alan bir Kudüs'tür. Bu eski şehir, bugün âdeta Mescid-i Aksâ ile özdeşleşmiştir. Bunun yanında şehrin surları ve Aksâ'nın doğu tarafında yer alan Zeytin Dağı, Kudüs'e ayrı bir değer katmaktadır. Bu çalışmada belge tarama, örnekleme, karşılaştırma yöntemleri kullanılmıştır. Bu metotlarla Kitâbu Evsâfı Mesâcidi'ş-Şerîfe ve Tuhfetü'l-Harameyn adlı eserlerdeki örneklerde Kudüs'ün tasviri ile ilgili hususlar tespit edilmiştir. Kitâbu Evsâfı Mesâcidi'ş-Şerîfe, oldukça sade bir üslupla yazılmıştır. Bu eserde ayrıca edebî sanatlara pek de yer verilmemiştir.

Kudüs Platformu tarafından hazırlanan 100 Maddede Kudüs, ZAMANIN KUDÜS’Ü, KUDÜS’ÜN ZAMANI başlığı ile yayında. Harika bir eser!

Tarihine Sahip Çıkanlar Topluluğu bünyesinde yayımlanan derginin 2.sayısı